نگاهی به جایگاه مفهوم «استعلایی (transcendental)» در فلسفۀ نظری کانت * (با توجّه به پاره ی از مصادیق آن در کتاب نقد عقل محض)
نویسندگان
چکیده
مفهوم «استعلایی»، بنیادی ترین مفهوم در فلسفۀ نظری کانت است. از همین رو، فهم معرفت شناسی کانت اساساً مبتنی بر فهم معنا، کاربرد و کارکرد این مفهوم در نظر اوست. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، خواهیم کوشید که با توجّه به پاره ای از مصادیق مفهوم «استعلایی» در کتاب نقد عقل محض، نشان دهیم که فلسفۀ نظری کانت، برخلاف فلسفه های عقلی و تجربی پیش از وی که همگی «متعالی - محور»ند، به چه معنا و چگونه فلسفه ای «استعلایی- محور» است. برای انجام این کار خواهیم کوشید که با بیان تحلیل کانت از ساختار و کارکرد منطقی احکام فاهمه حضور مفهوم «استعلایی» در قالب سلسله ای از عناصر غیر تجربی، بویژه عنصر«وحدت خودآگاهی محض»، در معرفت شناسی کانت را نشان دهیم.
منابع مشابه
نگاهی به جایگاه مفهوم «استعلایی (Transcendental)» در فلسفۀ نظری کانت * (با توجّه به پارهی از مصادیق آن در کتاب نقد عقل محض)
مفهوم «استعلایی»، بنیادیترین مفهوم در فلسفۀ نظری کانت است. از همین رو، فهم معرفتشناسی کانت اساساً مبتنی بر فهم معنا، کاربرد و کارکرد این مفهوم در نظر اوست. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، خواهیم کوشید که با توجّه به پارهای از مصادیق مفهوم «استعلایی» در کتاب نقد عقل محض، نشان دهیم که فلسفۀ نظری کانت، برخلاف فلسفههای عقلی و تجربی پیش از وی که همگی «متعالی - محور»ند، به چه معنا و چگونه ف...
متن کاملنگاهی به جایگاه مفهوم «استعلایی (transcendental)» در فلسفۀ نظری کانت * (با توجّه به پاره ی از مصادیق آن در کتاب نقد عقل محض)
مفهوم «استعلایی»، بنیادی ترین مفهوم در فلسفۀ نظری کانت است. از همین رو، فهم معرفت شناسی کانت اساساً مبتنی بر فهم معنا، کاربرد و کارکرد این مفهوم در نظر اوست. در این مقاله، با روشی توصیفی- تحلیلی، خواهیم کوشید که با توجّه به پاره ای از مصادیق مفهوم «استعلایی» در کتاب نقد عقل محض، نشان دهیم که فلسفۀ نظری کانت، برخلاف فلسفه های عقلی و تجربی پیش از وی که همگی «متعالی - محور»ند، به چه معنا و چگونه ف...
متن کاملتحلیل انتقادی استنتاج استعلایی در فلسفه نظری کانت براساس کتاب نقد عقل محض
از اساسی ترین و پیچیده ترین مباحث فلسفه کانت ، در بخش نظری که در کتاب نقد عقل محض مطرح شده است، بحث استنتاج استعلایی است. این بخش به بحث از جواز بکارگیری از مقولات می پردازد.آیا ما مجاز به بکارگیری مقولات هستیم؟ پاسخ مثبت کانت به این سوال ، در فصل استنتاج استعلایی در دو تحریر بیان می شود. مقولات ،اصل اساسی برای تجربه کردن است، و تجربه حسی از انطباعات متعدد تشکیل شده است. استنتاج استعلایی شالوده...
15 صفحه اولنقد و بررسی ایدة خدا و دیگر ایدههای استعلایی عقل محض در فلسفة نظری کانت و کاربردهای آن
بخش دیالکتیک استعلایی کتاب «نقد عقل محض» بر آن است تا با الحاق به بخش تحلیل استعلایی، تصویر دقیق و روشنی از نظام معرفتشناسانة کانت ارایه کند. از این رو، نقد کانت از آرای معرفتشناختی فیلسوفان تجربی مسلک و دفاع از نظریات عقلگرایان در بخش تحلیل استعلایی کتاب سنجش خرد ناب را باید در کنار دفاع او از تجربهگرایان و نقد فیلسوفان عقلگرا در بخش دیالکتیک استعلایی مطالعه نمود؛ زیرا بخش اخیر ...
متن کاململاحظة شهود در آثار هنری و مقایسه با مفهوم آن در نقد عقل محض کانت
چکیده کشف و شهود از گواراترین و رازآمیزترین جلوههای حیات دینی بشر است. بازشناسی ماهیت و سرشت آن، ارزش معرفتی، سنجههای تشخیص سره از ناسره در میان انبوه دعاوی، باعث دلمشغولی بسیاری از اندیشمندان و خردورزان شده است. اثر هنری با ریشه گرفتن از شهود استعلایی و حسی هنرمند از یکسو و درک آن از سوی مخاطب، جاودان و یگانه میشود. «شهود»، حقیقت ذهن هنرمند و در نهایت حقیقت اثر هنری را آشکار میسازد. مبحث ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
مجله پژوهشهای فلسفی دانشگاه تبریزناشر: دانشگاه تبریز
ISSN 2251-7960
دوره 4
شماره 216 2010
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023